Od 1 stycznia 2024 roku zaczęły obowiązywać przepisy o podatku minimalnym CIT. Dla podatników oznacza to, że po raz pierwszy zapłacą podatek minimalny w terminie do 31 marca 2025 roku, za rok podatkowy 2024.

Podatek minimalny dotyczy spółek będących podatnikami CIT posiadających siedzibę lub zarząd w Polsce i podatkowych grup kapitałowych oraz nierezydentów prowadzących działalność w Polsce poprzez zakład podatkowy, które poniosły stratę lub wykazują niski poziom rentowności w działalności operacyjnej.

Za niską rentowność uznaje się udział dochodów w przychodach poniżej 2%.  Obliczając stratę i poziom rentowności, konieczne jest dokonanie specjalnej kalkulacji, gdyż oparcie się o sam wynik podatkowy nie jest miarodajne.

Jednocześnie ustawa o CIT zawiera liczne wyłączenia z opodatkowania podatkiem minimalnym, które należy zweryfikować przed ewentualnym zadeklarowaniem i opłaceniem podatku. Z opodatkowania podatkiem minimalnym wyłączeni są:

Podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności

Wyłączenie obowiązuje w trakcie pierwszych trzech lat prowadzenia działalności. Okres ten obejmuje rok rozpoczęcia działalności oraz dwa kolejne lata podatkowe następujące bezpośrednio po nim. Tym samym ewentualny obowiązek podatkowy powstanie od czwartego roku prowadzenia działalności.

Podatnicy wykazujący spadek przychodów

Wyłączenie dotyczy podatników, których przychody w roku podatkowym są niższe o co najmniej 30% od przychodów osiągniętych w roku podatkowym bezpośrednio go poprzedzającym.

Podatnicy z incydentalną niską rentownością

Z podatku wyłączono tych podatników, których rentowność w jednym z trzech ostatnich lat podatkowych przewyższała wskaźnik 2%.

Podatnicy funkcjonujący w prostej strukturze organizacyjnej

Z minimalnego podatku dochodowego wyłączeni są podatnicy, których wspólnikami są wyłącznie osoby fizycznie. Jednocześnie, taki podatnik nie może posiadać następujących składników majątkowych:

• więcej niż 5% (bezpośrednio lub pośrednio) udziałów (akcji) w kapitale innej spółki lub ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną
• innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.

Grupy kapitałowe

Z zakresu opodatkowania zostały spółki podlegające w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, wchodzące w skład grupy kapitałowej, w której spółka dominująca posiada przez cały rok podatkowy, bezpośrednio lub pośrednio minimum 75% udział kapitałowy w każdej ze spółek. Wyłączenie to ma zastosowanie, jeżeli wszystkie spółki z grupy (w tym także podatkowej grupy kapitałowej) przyjęły rok podatkowy obejmujący ten sam okres oraz rentowność grupy za rok podatkowy, obliczona jako udział łącznych dochodów spółek w ich łącznych przychodach, jest większa niż 2%.

Podatnicy działający w szczególnych specjalizacjach

Z podatku wyłączono podatników działających w poniższych branżach:

• przedsiębiorstwa finansowe (m.in. banki krajowe, instytucje kredytowe, SKOK-i, firmy inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń, niektóre fundusze) oraz instytucje faktoringowe;
• podatnicy zajmujący się morskim i lotniczym transportem międzynarodowym;
• podatnicy zajmujący się wydobyciem kopalin oraz przedsiębiorstwa górnicze otrzymujące pomoc publiczną;
• podatnicy wykonujący działalność leczniczą;
• spółki prowadzące działalność komunalną;

Pozostałe zwolnienia podmiotowe z podatku minimalnego

Podatku minimalnego nie zapłacą:

• mali podatnicy CIT;
• podatnicy postawieni w stan upadłości, likwidacji lub objęci postępowaniem restrukturyzacyjnym;
• podatnicy będący stroną umowy o współdziałanie;
• podatnicy zajmujący się transakcjami objętymi cenami regulowanymi.

 

Artur Wróblewski
Konsultant – Dział Doradztwa Prawno-Podatkowego