Pod koniec 2020 roku, odpowiednio 29 i 30 grudnia, Ministerstwo Finansów Funduszy i Polityki Regionalnej opublikowało rozporządzenia zmieniające rozporządzenia w sprawie informacji o cenach transferowych, składanej na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako ustawa PIT) oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: Ustawa CIT). Zmiany te obowiązują od 1 stycznia 2021 roku. Wskazane zmiany dotyczyć będą informacji o cenach transferowych składanych za rok podatkowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2019 roku.

Ministerstwo Finansów zamieściło na stronie internetowej zaktualizowany interaktywny formularz informacji o cenach transferowych. Z formularza informacji, skorzystają podmioty raportujące transakcje z podmiotami powiązanymi.

Deklaracja TP-R – obowiązek i termin

Zgodnie z art. 11t Ustawy CIT podmioty powiązane:

• obowiązane do sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych – w zakresie transakcji kontrolowanych objętych tym obowiązkiem,
• lub realizujące transakcje kontrolowane określone w 11n pkt 1 (zwolnienie podmiotów krajowych).

przekazują Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej za pomocą środków komunikacji elektronicznej, informację o cenach transferowych.

Co do zasady, podmiot zobowiązane do złożenia deklaracji TP-R składają ją do końca dziewiątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego. Zgodnie z art. 31z ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (dalej „Tarcza 4.0.”), termin na złożenie informacji o cenach transferowych (formularz TPR-C i TPR-P) oraz oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych przedłużono:

• do dnia 30 września 2021 r. – w przypadku, gdy termin ten upływa w okresie od dnia 1 lutego 2021 r. do dnia 30 czerwca 2021 r.,
• oraz 3 miesiące – w przypadku, gdy termin ten upływa w okresie od 1 lipca 2021 r. do 31 grudnia 2021 r.

Oznacza to, że podmioty, których rok obrotowy rozpoczynał się 1 stycznia 2020 roku i był zgodny z rokiem kalendarzowym, będą zobowiązane złożyć deklarację TP-R (oraz oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych) w terminie do końca grudnia 2021 roku.

Nowelizacja formularza TP-R – przedmiot transakcji

W znowelizowanym formularzu, podczas raportowania transakcji kontrolowanej, oprócz wskazania kategorii (poprzez wybranie jednego z kodów transakcji kontrolowanych spośród obecnych w formularzu) konieczny będzie krótki, słowny opis transakcji w polu “Przedmiot transakcji kontrolowanej”. Ministerstwo Finansów w „Objaśnieniach co do sposobu sporządzania informacji o cenach transferowych” tytułem przykładu wskazało, że w przypadku świadczenia usług transportowych w powyższym polu można wpisać „transport”.

Nowe kategorie transakcji kontrolowanych – transakcje dotyczące Umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze

Nowelizacja rozporządzenia w sprawie informacji o cenach transferowych wprowadziła dodatkowe obowiązki sprawozdawcze w przypadku transakcji dotyczących umów spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub umowy o podobnym charakterze.

W formularzu TP-R raportując powyższe transakcje, w pierwszej kolejności konieczne będzie wybranie jednej z poniższych kategorii:

• Umowa spółki niebędącej osobą prawną,
• Umowa wspólnego przedsięwzięcia lub umowa o podobnym charakterze.

Po wybraniu rodzaju transakcji, podmiot raportujący będzie wskazywał rodzaj udziału wspólnika, wynikający z umowy, w zysku / stracie / majątku likwidacyjnym na koniec okresu, za jaki składana jest Informacja TPR. W dalszej kolejności, w kolejnych pozycjach formularza konieczne będzie wypełnienie takich pól jak: procentowy udział, wartość wkładów (wspólnika) i wartość wkładów ogółem (wniesiona przez wszystkich wspólników)

Co istotne, wszystkie powyższe informacje będą musiały być wskazane również w przypadku transakcji zwolnionych z obowiązków dokumentacyjnych (na podstawie art. 11n Ustawy CIT).

Nowe kategorie transakcji kontrolowanych – restrukturyzacje

Poza wyżej wskazanymi kategoriami transakcji kontrolowanych nowelizacja formularza przyniosła rozszerzenie obowiązków sprawozdawczych w zakresie transakcji restrukturyzacyjnych.

Dotychczas, podmioty raportując transakcje restrukturyzacyjne wybierały jedną z czterech kategorii: za wynagrodzeniem lub bez – dla strony kosztowej lub przychodowej. W znowelizowanym formularzu przewidziano aż 13 kategorii transakcji związanych z restrukturyzacją. Kategorie restrukturyzacyjne obejmują: połączenia, podziały i przejęcia, wymiany udziałów, transfery wartości niematerialnych i prawnych oraz praw do wartości niematerialnych i prawnych, zbycia lub aporty zorganizowanej części przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstwa oraz inne działania restrukturyzacyjne skutkujące reorganizacją lub przeniesieniem działalności/pracowników.

W dalszej kolejności, po wybraniu kategorii transakcji restrukturyzacyjnej, konieczne będzie wybranie odpowiedniego pola dotyczącego typu wynagrodzenia za restrukturyzację. W tym celu należy wybrać jedną z opcji pieniężne lub niepieniężne – otrzymane lub wypłacone. Ostatnia opcja do wyboru odpowiada sytuacji, w której podmiot nie wypłacił ani nie otrzymał wynagrodzenia w jakiejkolwiek formie w związku z przeniesieniem funkcji, aktywów, ryzyk lub praw.

Podobnie jak w przypadku umów i spółek niebędących osobą prawną, umów wspólnego przedsięwzięcia lub umów o podobnym charakterze, wyżej wskazane informacje będą raportowane również dla transakcji zwolnionych z obowiązków dokumentacyjnych.

Wartym odnotowania jest fakt, że ze statystyk dotyczących działania Krajowej Administracji Skarbowej w obszarze kontroli cen transferowych (zaprezentowanych podczas X Forum Cen Transferowych) wynika, że stwierdzane podczas kontroli nieprawidłowości związane z restrukturyzacjami stanowiły aż 20% wszystkich rodzajów nieprawidłowości.

Zmiany w raportowaniu transakcji finansowych

Transakcje finansowe takie jak pożyczki, poręczenia i gwarancje oraz zarządzanie płynnością w ramach grupy (cash – pooling) należą do jednych z podstawowych transakcji zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi. Pomimo odpowiedzi MF na szereg pytań i wątpliwości związanych z deklaracją TP-R, jej złożenie dla wielu podmiotów okazywało się problematyczne.

Nowelizacja formularza TP-R przyniesie również zmiany w raportowaniu transakcji finansowych – część z nich należy ocenić pozytywnie – jako uproszczenia.

Pierwszą zmianą dotyczącą transakcji finansowych jest sposób wypełnienia pola „Wartość zadłużenia”. Do tej pory należało wskazać kwotę, stanowiącą średnią arytmetyczną z początku oraz końca okresu, za jaki sporządzana jest Informacja TPR. Przykładowo, jeżeli kwota do spłaty na początek okresu wynosiła 10 mln zł, a w ciągu roku pożyczkobiorca spłacił 2 mln zł, wówczas jako wartość zadłużenia należy wskazać kwotę 9 mln zł, czyli średnią arytmetyczną wartości 10 mln zł oraz 8 mln zł (tj. z początku i końca okresu).

Obecnie wartość zadłużenia będzie wskazywana według stanu na ostatni dzień okresu, za jaki składana jest Informacja TPR. Oznacza to, że w powyższym przykładzie wskazalibyśmy kwotę 8 mln zł, która pozostała do spłaty. Nie zmieni się natomiast sposób raportowania wartości zadłużenia dla transakcji cash poolingu. Dla tego typu transakcji w dalszym ciągu należy przeprowadzić kalkulację średniej dziennych sald pozycji ujemnych lub dodatnich.

Kolejną zmianą dotyczącą transakcji finansowych jest zmiana sposobu raportowania odsetek – podmioty raportujące będą przekazać dodatkowe informacje. Do tej pory wskazywano łączną kwotę odsetek zapłaconych lub otrzymanych w roku, za który sporządzana jest informacja o cenach transferowych. Raportowana kwota odsetek obejmowała również ewentualne dodatkowe prowizje lub opłaty. Obecnie konieczne będzie wskazanie zarówno odsetek otrzymanych i zapłaconych, jak również należnych i naliczonych. Ponadto, nowa wersja formularza umożliwia podczas uzupełnienia pola „rodzaj oprocentowania” wybór opcji oprocentowania stałego podlegającego zmianom w okresie sprawozdawczym.

Zmiany w sposobach raportowania metod PCN oraz podziału zysku

W przypadku raportowania wyników analizy opartej o metodę porównywalnej ceny niekontrolowanej podmiot w pierwszej kolejności będzie wybierał sposób ujęcia ceny:

• Kwotowy,
• lub procentowy (na co nie pozwalał formularz w poprzedniej wersji).

Zmiany w raportowaniu dotyczącym metody podziału zysku polegają przede wszystkim na uszczegółowieniu kategorii wybieranych (dotyczących rodzaju metody podział zysku) w trakcie uzupełnienia formularza.

W dalszej kolejności konieczne będzie wskazanie procentowanego poziomu zakładanego oraz zrealizowanego zysku. Ponadto, w ramach formularza możliwe będzie zaznaczenie opcji, że podmiot poniósł stratę w związku z transakcją kontrolowaną.

Zmiany sposobu raportowania metod: inna metoda

Najistotniejsze zmiany dotyczą raportowania analiz opartych na tzw. innej metodzie. W przypadku wyboru innej metody podmiot raportujący będzie zmuszony wskazać przy pomocy jakiej innej metody była weryfikowana cena transferowa. Dostępny będzie wybór kategorii odpowiadających: 5 metodom, kombinacji dwóch lub więcej metod lub kategoria odpowiadająca analizie zgodności. Co istotne, w przypadku gdy w celu weryfikacji cen transferowych przeprowadzono analizę zgodności, konieczne będzie wskazanie źródła danych. W celu wskazania danych należy  wybrać jedną z 9 kategorii – przykładowo: statystyki publiczne, notowania giełdowe, procedury wewnętrzne, dane ofertowe czy praktyka rynkowa.

Nowy formularz TP-R – pozostałe zmiany

Aktualizacja formularza przyniosła również inne zmiany, w tym:

• obowiązek podania wartości transakcji w tysiącach – w poprzedniej wersji formularza wartość transakcji podawano w milionach; ponadto wartość transakcji kontrolowanej będzie podawana z podziałem na kontrahentów,
• poszerzenie listy wskaźników finansowych używanych do weryfikacji ceny transferowej możliwych do wyboru o marżę brutto z odprzedaży,
• dodanie pola „Kompensata” w którym konieczny będzie wybór jednej z trzech opcji: dochód podlegał kompensacie, korzyści podlegały kompensacie oraz brak kompensaty,
• w przypadku transakcji finansowych, kiedy oprocentowanie jest zmienne, poziom marży ponad stopę bazową należy wskazać w punktach procentowych (a nie bazowych, tak jak do tej pory),
• dla transakcji korzystających z mechanizmu safe harbour konieczne będzie wskazanie danych identyfikacyjnych kontrahenta,
• w momencie wybierania rodzaju przedziału użytego w ramach analizy cen transferowych wprowadzono możliwość wyboru pola „jedna wartość”,
• usunięcia wymogu podawania kodu PKD dla podmiotu składającego informację.

Nowelizacja formularza TP-R – podsumowanie

Część wprowadzonych zmian należy z pewnością ocenić pozytywnie. Niemniej jednak w wielu przypadkach wypełnienie formularza może nadal rodzić problemy, również z powodu zmiany zasad wskazywania niektórych danych. Dodatkowo znowelizowany formularz będzie niejednokrotnie wymagał wskazania wielu dodatkowych informacji. Należy pamiętać, że informacje zebrane w TP-R umożliwiają organom podatkowym typowanie podmiotów do kontroli poprzez dane o podmiotach realizujących transakcje kontrolowane odbiegające od poziomu rynkowego.

Co istotne, aby poprawnie wypełnić formularz TP-R należy przygotować dokumentację cen transferowych (z wyjątkiem sytuacji w których podmiot będzie raportować tylko transakcje zwolnione z obowiązków dokumentacyjnych) zawierającą odpowiednie analizy porównawcze lub analizę zgodności. Z uwagi na czas potrzebny do prawidłowego sporządzenia dokumentacji, na podstawie których podmioty będą składać informację o cenach transferowych, podkreślamy, że warto zająć się tym obowiązkiem odpowiednio wcześniej, w celu dotrzymania terminu na złożenie TP-R.

Należy pamiętać, że odpowiedzialność karnoskarbowa wiąże się zarówno z niezłożeniem deklaracji TP-R, jak i złożeniem jej po wymaganym terminie. Odpowiedzialność karnoskarbową można ponieść także poprzez  złożenie deklaracji TP-R zawierającej nieprawdziwe informacje. W takich przypadkach podmiotowi zobowiązanemu do złożenia informacji o cenach transferowych grozi kara grzywny w wysokości nawet 720 stawek dziennych.

Skontaktuj się z nami

Dawid Jasiński Konsultant Podatkowy e-mail: dawid.jasinski@uhy-pl.com