Czy polska motoryzacja jest gotowa na unijne plany?
Krajowy Plan Planu Odbudowy oraz REPowerEU to dwa unijne plany, które mogą wywołać niemałą rewolucję na polskim rynku motoryzacyjnym. Czy polska motoryzacja jest gotowa na takie trzęsienie ziemi?
RePowerEU – bo taką nazwę przyjął plan Komisji Europejskiej – ma być unijną odpowiedzią na trudności i zakłócenia na światowym rynku energii spowodowane inwazją Rosji na Ukrainę. REPowerEU ma na celu szybkie zmniejszenie zależności Unii Europejskiej od rosyjskich paliw kopalnych. Ma to zostać osiągnięte poprzez przyspieszenie transformacji w kierunku czystej energii oraz połączenie sił celem bardziej odpornemu systemowi energetycznemu i prawdziwej unii energetycznej. W oparciu o pakiet wniosków „Fit for 55” i w uzupełnieniu do działań na rzecz bezpieczeństwa dostaw i magazynowania energii, Komisja Europejska przyjęła 4 kluczowe założenia planu odejścia od rosyjskich paliw, wśród których znajduje się m.in. szybkie zastąpienia paliw kopalnych dzięki przyspieszeniu transformacji Europy w kierunku czystej energii.
Krajowy plan Odbudowy jest natomiast odpowiedzią Unii Europejskiej na pandemię COVID-19. Zgodnie z założeniami Polska ma otrzymać 158,5 mld złotych, w tym 106,9 mld złotych w postaci dotacji i 51,6 mld złotych w formie preferencyjnych pożyczek. Pierwszej płatności w wysokości ok. 4,2 mld euro spodziewamy się już wczesną jesienią, jednakże wypłata pieniędzy z KPO jest uzależniona od spełniania reform zapisanych w tzw. kamieniach milowych, w tym dotyczących sądownictwa. KPO składa się z 54 inwestycji i 48 reform. Ma wzmocnić polską gospodarkę oraz sprawić, że będzie ona łatwiej znosić wszelkie kryzysy. Znaczna część budżetu ma zostać przeznaczona na cele klimatyczne (42,7%) oraz na transformację cyfrową (20,85%).
Strefy czystego transportu
W aneksie do Krajowego Planu Odbudowy zawarte zostały zobowiązania, których wprowadzenie ma istotny wpływ nie tylko na branżę motoryzacyjną, ale i na użytkowników samochodów, transport publiczny, sektor samorządowy oraz całe otoczenie biznesowe i infrastrukturalne.
Jednym z najistotniejszych kamieni milowych jest obowiązek tworzenia stref transportu niskoemisyjnego w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców. Obowiązek ten będzie dotyczył miast, w których występuje przekroczenie substancji szkodliwych w stosunku do progów UE zanieczyszczenia powietrza. Oznacza to, iż do tego typu stref będą mogły wjeżdżać wyłącznie „niskoemisyjne” samochody osobowe. Zobowiązanie to przewiduje również możliwość rozszerzenia w przyszłości stref zamkniętych na wszystkie obszary miejskie, niezależnie od liczby mieszkańców. Władze lokalne będą miały 9 miesięcy na wprowadzenie takich stref od momentu stwierdzenia przekroczenia poziomu zanieczyszczeń przez Inspekcję Ochrony Środowiska (IOS).
Reforma ta ma wejść w życie do 30 czerwca 2024 roku, a poszczególne miasta wprowadzą strefy niskoemisyjne do 31 marca 2025 roku.
Nowe podatki i opłaty
KPO w ramach kamieni milowych przewiduje również nowe podatki i opłaty dla pojazdów spalinowych.
W czwartym kwartale 2024 roku powinny pojawić się przepisy wprowadzające opłatę rejestracyjną od pojazdów emitujących spaliny zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci”. Opłata ta będzie uzależniona od emisji CO2 i/lub NOx. Wyższe opłaty rejestracyjne od posiadania pojazdów spalinowych oraz zwiększenie środków dotyczących przyspieszonej amortyzacji pojazdów elektrycznych mają stymulować popyt na bardziej ekologiczne pojazdy.
Kolejna nowa opłata to podatek, który ma wejść w życie w drugim kwartale 2026 roku. Będzie to podatek od własności pojazdów emitujących spaliny. Podatek ten – podobnie jak opłata rejestracyjna – będzie powiązany z emisją CO2 i NOx pojazdu.
Dochody z nowych opłat, jak i nowego podatku mają zostać przeznaczone na ograniczenie negatywnych efektów zewnętrznych transportu oraz rozwój niskoemisyjnego transportu publicznego zarówno na obszarach miejskich, jak i wiejskich.
Ekologiczne floty samochodowe
Unijny plan RePowerEU w swoich postanowieniach mocno stawia na szybkie zastąpienia paliw kopalnych “zielonym” wodorem. W jednym z dokumentów opublikowanego w maju br. planu wskazano, iż w transporcie elektryfikację można połączyć z wykorzystaniem wodoru ze źródeł innych niż kopalne i zastąpić nim paliwa kopalne.
Celem zwiększenia oszczędności energii i efektywności energetycznej w sektorze transportu oraz przyspieszenia przejścia na pojazdy bezemisyjne, Komisja Europejska ma rozważyć wprowadzenie przepisów służących zwiększeniu udziału pojazdów bezemisyjnych w publicznych i firmowych flotach samochodowych powyżej określonej wielkości. W 2023 roku ma natomiast pojawić się pakiet legislacyjny dotyczący zazieleniania transportu towarowego.
Czy Polska jest gotowa na ekologię?
Zarówno Krajowy Plan Odbudowy, jak i RePowerEU zawierają szereg innych planów, propozycji i zobowiązań dla Polski i całej Unii Europejskiej związanych z ekologią w transporcie zorganizowanym, indywidualnym i towarowym. Ta zielona transformacja ma wzmocnić unijny wzrost gospodarczy, bezpieczeństwo i działania w dziedzinie klimatu. Jednak czy aktualna siła nabywcza skłoni polskich konsumentów do kupowania samochodów elektrycznych? Jak i w oparciu o jaką technologię rozwijać infrastrukturę do ładowania? W którą stronę powinni transformować się polscy producenci części samochodowych? Czy Polska powinna rozwijać ekologiczny transport zorganizowany kosztem indywidualnego? Pytań związanych z transformacją jest wiele, ponieważ jej wpływ na społeczeństwo, mobilność, biznes, samorząd i infrastrukturę jest olbrzymi.
Skontaktuj się z nami
 |
|
Michał Zwyrtek Tel.: +48 502 184 848 |