Co z grupą VAT?
1 lipca 2022 r. powinna pojawić się możliwość tworzenia grup VAT, a podatnicy powinni uzyskać możliwość wspólnego rozliczania podatku VAT. Niestety jedynie powinna... Według najnowszych informacji prasowych mechanizm ten najprawdopodobniej zostanie odroczony o kolejne pół roku. Czy nie jest to pochopna decyzja?
Grupy VAT to mechanizm, który funkcjonuje już w blisko 20 państwach Unii Europejskiej, a w Polsce jest wyczekiwany od wielu lat. Skąd wynika jego popularność? Rozwiązanie to ma bowiem wiele zalet i wydaje się być korzystne zarówno dla samych podatników, jak i dla administracji podatkowej.
Co to jest grupa VAT?
Zgodnie z aktualnymi przepisami przedsiębiorcy, nawet ci powiązani ze sobą finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, dla celów polskiego podatku od towarów i usług, rejestrują się na potrzeby VAT odrębnie i posiadają swoje własne indywidualne numery VAT. W dalszej kolejności niezależnie od siebie wystawiają faktury VAT, składają pliki JPK_VAT, weryfikują swoich kontrahentów na tzw. białej liście oraz stosują mechanizm podzielonej płatności. Obowiązki te muszą spełniać również w stosunku do transakcji realizowanych pomiędzy sobą, mimo istniejących powiązań.
Całkowicie nowy mechanizm – grupa VAT – zakłada natomiast, że podmioty powiązane finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie będą mogły zarejestrować się jako jeden nowy odrębny podatnik podatku VAT. W konsekwencji tworzący grupę VAT podatnicy znikają z wykazu podatników VAT i to grupa VAT dla celów VAT staje się stroną transakcji i podmiotem, na którym ciążą obowiązki w podatku VAT.
Kto może tworzyć grupę VAT?
Podmioty, które będą chciały utworzyć grupę VAT muszą być powiązane finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie. Grupę VAT tworzyć mogą nie tylko podmioty krajowe, ale i polskie oddziały zagranicznych podmiotów.
Jeżeli chodzi o definicje powiązań, to w przypadku powiązań o charakterze finansowym przyjęte zostało kryterium ponad 50% udziału kapitałowego. Powiązanie ekonomiczne to natomiast taki sam charakter działalności grupy lub uzupełniająca się działalność jej członków lub też korzystanie w całości lub w części z działalności jednego członka przez pozostałych. Ostatni z warunków – powiązanie organizacyjne – to uproszczeniu wspólne kierownictwo.
Warunki te niestety zostały sformułowane niewystarczająco precyzyjnie, zostały w wielu publikacjach skrytykowane i najprawdopodobniej spowodowały, że przepisy o grupie VAT zostaną odroczone i wejdą w życie dopiero 1 stycznia 2023 r.
Jakie korzyści daje grupa VAT?
Mimo swoich wad dla wielu podmiotów grupa VAT mogła okazać się niezwykle korzystnym rozwiązaniem. Korzyści wynikające z grupy VAT podzieliłbym na administracyjne i finansowe.
Te administracyjne to przede wszystkim mniej biurokracji podatkowej. Grupa VAT to m.in. brak konieczności opodatkowania transakcji pomiędzy członkami grupy, a w konsekwencji brak konieczności wystawiania faktur pomiędzy jej członkami. To również jeden zbiorczy JPK_VAT oraz brak konieczności weryfikowania białej listy i stosowania split payment. Grupa VAT to również potencjalnie mniej kontroli podatkowych.
Najważniejszą korzyścią wynikającą z grup VAT jest jednak efektywniejszy cash flow.
Pozytywny wpływ na przepływy pieniężne pojawi się co do zasady w tych grupach, w których część członków ma nadwyżkę naliczonego nad należnym, a część podatek VAT do zapłaty. W takiej sytuacji w grupie VAT możliwe będzie efektywne wykorzystanie podatku VAT naliczonego i potencjalnie grupa VAT per saldo nie będzie czekała aż 60 dni na zwrot podatku. Mechanizm ten powinien być korzystny również dla podmiotów, które przed wejściem do grupy nie miały prawa do odliczenia podatku, ponieważ świadczyły usługi zwolnione z VAT.
Czy odroczenie grup VAT do błąd?
Grupa VAT to mechanizm fakultatywny. Oznacza to, iż jego implementacja nie jest obowiązkowa, ale powinna być przemyślanym wieloetapowym procesem due diligence.
Podczas organizowanej przez UHY ECA konferencji dla spółek giełdowych “Kongres JZP” wspólnie z Tomaszem Moszczyńskim opowiadaliśmy o plusach i minusach grup VAT. Punktem wyjścia jest jednak dokładna kalkulacja korzyści finansowych i wpływu na przepływu pieniężne. Grupa VAT dla wielu grup kapitałowych mogła potencjalnie stać się VAT’owskim cash poolingiem, co przy rosnących stopach procentowych byłaby przynajmniej w części złagodzeniem rosnących kosztów finansowania. Miejmy nadzieję, że te dodatkowe 6 miesięcy nie zostaną zmarnowane i ustawodawca wykorzysta je na doprecyzowanie istniejących wątpliwości w przepisach o grupach VAT tak, aby w 2023 r. stały się mechanizmem, który ułatwia życie i podatnikim i organom podatkowym.
Skontaktuj się z nami
 |
|
Michał Zwyrtek Tel.: +48 502 184 848 |