W październiku 2019 roku, ESMA (Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) opublikowała coroczne stanowisko dotyczące priorytetów kontrolnych do raportów finansowych spółek publicznych za 2019 rok. Co to oznacza w praktyce? ESMA wraz z krajowymi organami nadzoru będzie zwracać szczególną uwagę na te ujawnienia w raportach za 2019 rok, o których wspomina w swoim stanowisku.

Wśród wspólnych priorytetów kontrolnych w odniesieniu do sprawozdań finansowych, ESMA wskazała:

• szczególne zagadnienia związane ze stosowaniem MSSF 16 Leasing,
• działania następcze w zakresie szczególnych zagadnień związanych ze stosowaniem MSSF 9 Instrumenty finansowe (dotyczy instytucji kredytowych) oraz MSSF 15 Przychody z umów z klientami (dotyczy emitentów korporacyjnych)
• szczególne zagadnienia związane ze stosowaniem MSR 12 Podatek dochodowy (w tym stosowanie KIMSF 23 Niepewność co do traktowania podatkowego dochodu)

Z kolei w odniesieniu do sprawozdania z działalności, wśród priorytetów kontrolnych znalazły się:

• ujawnianie informacji niefinansowych, ze szczególnym uwzględnieniem: kwestii związanych z ochroną środowiska i zmianą klimatu, kluczowych wskaźników efektywności, wykorzystania ram ujawnień i łańcuchów dostaw;
• określonych aspektów stosowania Wytycznych ESMA w sprawie alternatywnych pomiarów wyników (ang. Alternative Performance Measures — APM) do pomiarów zmienionych lub uwzględnionych w związku z nowymi standardami rachunkowości.

W odniesieniu do nowego standardu obowiązującego od 1. stycznia 2019 r. – MSSF 16 Leasing, ESMA oczekuje, iż emitenci ujawnią wszystkie informacje wymagane przez MSR 1 w odniesieniu do leasingów, jak i wymagane przez sam MSSF 16 dotyczące m.in. w szczególności: informacji na temat osądów dokonywanych przy ustalaniu okresu leasingu, stopy dyskontowej przyjętej do wyliczeń opłat leasingowych, a także informacje o leasingach o niskiej wartości, leasingów krótkoterminowych oraz leasingów zwrotnych. Oczywiście ESMA przypomniała również o obowiązku wskazania przez emitentów przyjętego sposobu wprowadzenia nowego standardu.

Priorytety kontrolne w odniesieniu do MSSF 9 oraz MSSF 15, to priorytety, które znalazły się już w stanowisku ESMA dotyczącym raportów za 2018 rok. Obecnie ESMA podkreśliła konieczność dalszej poprawy jakości i spójności informacji finansowych przekazywanych w raportach za 2019 rok w stosunku do raportów za 2018 rok. Organy nadzorcze podczas kontroli będą zwracały szczególną uwagę na ujawnienia zawarte w raportach instytucji kredytowych za 2019 rok dotyczących stosowania MSSF 9 oraz dla emitentów korporacyjnych dotyczących stosowania MSSF 15. W tych obszarach organy będą w szczególności oczekiwały ujawnienia przez wskazane podmioty informacji m.in. pozwalających użytkownikom ich sprawozdań zrozumieć sposób ujęcia oczekiwanych start kredytowych oraz ich zmian względem wcześniejszego okresu. Z kolei w odniesieniu do przepisów MSSF 15, ESMA wskazuje, że ujawnienia emitentów w roku ubiegłym nie spełniały wymaganych standardów jakościowych, zatem w raportach finansowych za 2019 rok należy je poprawić, w szczególności w branżach, w których wdrożenie tego standardu miało znaczący wpływ. Organy nadzorcze będą zwracały uwagę m.in. już na samo ujawnienie polityki rachunkowości, tak aby jej opis był jasny i szczegółowy i pozwolił użytkownikom sprawozdania zrozumienie zasad ujmowania przychodów. ESMA również przypomina o obowiązku ujawnienia sald aktywów i zobowiązań z tytułu umów wraz z  zmianami tych sald.

Kolejnym priorytetem są ujawnienia związane z MSR 12 i stosowanie interpretacji KIMSF 23. Tutaj Organy nadzorcze będą skupiały swoją uwagę na ujawnienia związane z ustalaniem niepewności co do rozliczeń podatkowych i ujmowania ich w sprawozdaniu finansowym.

ESMA w swoim stanowisku odniosła się także do informacji niefinansowych. Organy nadzorcze będą zobligowane skupić swoją uwagę również na ujawnienia zawarte w sprawozdaniu z działalności. Wśród priorytetów znalazły się zagadnienia związane m.in. z kwestiami środowiskowymi i zmianami klimatu, ale również informacje niezbędne do ogólnego zrozumienia łańcucha dostaw emitenta.

Ostatni punkt stanowiska ESMA odnosi się do Alternatywnych pomiarów wyników. Wytyczne w tym zakresie pojawiły się już w 2015 roku, teraz ESMA przypomina, że w odniesieniu do tych wytycznych, emitenci zobligowani są do przekazywania informacji umożliwiających użytkownikom sprawozdania zrozumienie zakresu i uzasadnienia zmian stosowanych alternatywnych pomiarów wyników, w związku z zastosowaniem obowiązujących od 1. stycznia 2019 r. przepisów MSSF 16. Najbardziej popularnym wskaźnikiem zaliczanym do grona alternatywnych pomiarów wyników jest EBITDA, na którą niewątpliwie duży wpływ miało wprowadzenie MSSF 16. W tym przypadku emitenci muszą wskazać znaczące elementy, które uległy zmianie w sposobie wyliczania tego wskaźnika.

Pełne tłumaczenie stanowiska ESMA znajduje się na stronie KNF pod linkiem: https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Stanowiska_ESMA_ws_priorytetow_nadzorczych_w_odniesieniu_do_sprawozdan_finansowych_za_rok_2019_68338.pdf