Nowelizacja ustawy o CIT od 1 stycznia 2021 roku wprowadziła obowiązek publikowania strategii podatkowych przez podmioty o rocznych przychodach powyżej 50 mln euro oraz podatkowe grupy kapitałowe. Zdaniem resortu finansów publikacja informacji o realizowanej strategii podatkowej ma przede wszystkim pomóc obywatelom podejmować decyzje o skorzystaniu z usług bądź zakupu towarów od tych podmiotów oraz wpłynąć pozytywnie na zwiększenie kontroli obywatelskiej i społeczną odpowiedzialność biznesu. Nowy obowiązek ma przyczynić się również do uszczelnienia systemu podatkowego i ograniczenia problemu unikania opodatkowania i erozji bazy podatkowej. Czy aby na pewno tylko o to chodzi? A może to kolejny obowiązek sprawozdawczy, który pozwoli w zgrabny sposób „zaprosić” do siedziby firm kontrolerów skarbowych? Jak przebiegnie taka ekontrola?

Strategia podatkowa – czym jest i skąd się wzięła?

W ostatnim czasie można zauważyć wzmożoną ilość nowych obowiązków raportowania dla firm w zakresie transparentności podatkowej. Powszechnie znane są już elementy raportowania schematów podatkowych MDR, cen transferowych, czy wreszcie JPK_VAT. Ponadto jedną z nowości w ustawie o CIT jest przepis, który daje upoważnienie Ministrowi Finansów do publikacji informacji na temat dochodów (strat) podatkowych największych podmiotów, czyli firm generujących obrót powyżej 50 mln EUR rocznie) oraz podatkowych grup kapitałowych. I to właśnie do tej grupy wydaje się, że należy przypisać intencję wprowadzenia obowiązku publikacji sprawozdania z realizacji strategii podatkowej.

Jak wynika z przepisu 27b ustawy o CIT obowiązek, sporządzenia i podania do publicznej wiadomości sprawozdania z realizacji strategii podatkowej ma dotyczyć tych podmiotów, których wyniki podatkowe są podawane do publicznej wiadomości, a więc:

• podatkowych grup kapitałowych, bez względu na wysokość osiągniętych przychodów;
• podatników innych niż podatkowe grupy kapitałowe, u których wartość przychodu uzyskana w roku podatkowym, o którym mowa w ust. 1, przekroczyła równowartość 50 mln euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roboczym roku kalendarzowego poprzedzającego rok podania indywidualnych danych podatników do publicznej wiadomości;
• spółek nieruchomościowych, w tym spółek nieruchomościowych wchodzących w skład podatkowej grupy kapitałowej.

Co powinno zawierać sprawozdanie z realizacji strategii podatkowej?

Przepisy wskazują na cały szereg elementów, które powinno zawierać sprawozdanie z realizacji strategii podatkowej. Począwszy od takich elementów, których zebranie wydaje się w organizacji relatywnie proste (jak informacje o złożonych wnioskach o interpretacje), po takie, które będą wymagać głębszej analizy i mogą nie być na pierwszy rzut oka intuicyjne. W szczególności, podatnicy będą zobowiązani przedstawić informacje odnoszące się do:

• zagrożeń podatkowych występujących u danego podatnika lub w jego branży oraz powinna określać podejście organizacji do ograniczania ryzyka podatkowego;
• apetytu na ryzyko, czyli pożądany poziom ryzyka podatkowego, które firma jest gotowa zaakceptować w swojej działalności;
• poziomu zaangażowania organu zarządzającego w proces podejmowania decyzji z zakresu planowania podatkowego;
• raportowania i składania deklaracji podatkowych;
• strategii płatności zobowiązań podatkowych;
• zarządzania relacjami z organami podatkowymi oraz relacjami biznesowymi;
• liczby przekazanych informacji o schematach podatkowych (MDR) z podziałem na podatki,
• transakcji z podmiotami powiązanymi, których wartość przekracza 5% sumy bilansowej aktywów,
• dokonywania rozliczeń w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową,
• planowanych lub podejmowanych przez podatnika działań restrukturyzacyjnych,
• złożonych wniosków o wydanie interpretacji podatkowej, wiążącej informacji stawkowej (WIS) i wiążącej informacji akcyzowej (WIA),
  dobrowolnych formach współpracy z organami KAS.

Co ciekawe, fakt podawania do publicznej wiadomości strategii podatkowych nie jest polskim „wynalazkiem”. Podobne „strategie podatkowe” publikowane są np. w Austrii, Holandii, czy Wielkiej Brytanii. Jednak, to co na pewno wyróżnia przepisy stworzone przez resort finansów, to wysokość kar. Dla przykładu w Wielkiej Brytanii kary za niewywiązanie się z obowiązku publikacji sprawozdania z realizacji strategii podatkowej wynoszą 7.500 funtów. Natomiast, w Polsce naczelnik urzędu skarbowego właściwy dla podatnika, nie dopełniający obowiązku, nakłada karę do 250.000 zł.

Strategia podatkowa w praktyce

Opracowanie strategii podatkowej przedsiębiorstwa, z której sprawozdanie z jej wykonania będzie dokumentem publicznym, powinno być procesem bardzo dobrze przemyślanym i przeanalizowanym. Przede wszystkim sprawozdanie powinno odzwierciedlać stan faktyczny kultury podatkowej przedsiębiorstwa.

Jednym z elementów takiego sprawozdania jest na przykład opis procesów i procedur związanych z realizacją tzw. funkcji podatkowej. Sposób przedstawienia tego zagadnienia w sprawozdaniu może istotnie wzmóc zainteresowanie ze strony organów podatkowych, które coraz częściej oczekują od podatników przedstawiania spisanych procedur związanych z podatkami i nierzadko wskazane w procederach działania weryfikują. Istotne będzie więc nie tylko jak opisujemy nasze procesy, ale również jak funkcjonują one w rzeczywistości. Co istotne, w przypadku braku spójności procesów, zwiększa się także prawdopodobieństwo nieprawidłowości lub błędów w organizacji, a zatem może być niejednokrotnie zaproszeniem organów podatkowych do „wizytacji” z tego tytułu. Czy pojawi się ekontrola?

Warto zwrócić uwagę, że ustawa przewiduje możliwość odstąpienia od publikowania informacji objętych tajemnicą handlową, przemysłową, zawodową lub procesu produkcyjnego. Jednak w naszej ocenie należy każdorazowo i indywidulanie przeanalizować czy dana informacje spełnia kryteria uznania za tajemnicę przedsiębiorstwa. Należy także sprawdzić czy spółka podjęła działania zmierzające do ochrony danej informacji. Tym samym również analiza jakie informacje mogą być uznane za objęte tajemnicą oraz czy w spółce funkcjonują odpowiednie instrumenty zmierzające do ochrony taki danych powinna być częścią procesu ustalania polityki podatkowej.

Terminy publikacji

Podatnicy będą mieli obowiązek publikacji informacji z realizacji strategii na stronie internetowej. Ponadto, będą zobligowani przekazać odpowiednie informacje do urzędu skarbowego w terminie do końca dwunastego miesiąca następującego po zakończeniu roku podatkowego. Jak informuje resort finansów podmioty, które pozostają we właściwości Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie, mogą przesłać strategię na adres: strategiapodatkowa.1mazowiecki.us@mf.gov.pl

Skontaktuj się z nami

Patryk Steidten Associate Partner mob.: + 48 572 774 158 e-mail: patryk.steidten@uhy-pl.com