Nowelizacje przepisów dotyczących cen transferowych wpłynęły w sposób istotny na obowiązki sprawozdawcze podmiotów powiązanych. Dotychczasową deklarację CIT-TP zastąpi składana po raz pierwszy „informacja o cenach transferowych” tzw. deklaracja TP-R. .

Informacja o cenach transferowych ma zostać przesłana za pomocą środków komunikacji elektronicznej i być sporządzoną na podstawie wzoru dokumentu elektronicznego zamieszczonego w Biuletynie Informacji Publicznej.

Deklarację TP-R składają zarówno podmioty zobowiązane do sporządzenia dokumentacji cen transferowych za 2019 r. jak i podmioty korzystające ze zwolnienia na podstawie art. 11n pkt 1 Ustawy CIT (tj. zwolnienie dla transakcji kontrolowanych zawieranych  wyłącznie pomiędzy podmiotami krajowymi, które nie ponoszą straty podatkowej oraz nie korzystają ze zwolnień). W przypadku transakcji zwolnionych podatnicy składają deklarację TP-R w uproszczonej wersji (oprócz części ogólnych i danych finansowych, w zakresie wykazywania samej transakcji konieczne będzie wskazanie tylko rodzaju i wartości przedmiotowej transakcji).

Należy pamiętać że obowiązek dokumentacyjny (a co za tym idzie raportowania) dotyczy również transakcji realizowanych bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową (tzw. raje podatkowe).

Złożenie informacji winno nastąpić w terminie do końca dziewiątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego. Na podstawie tzw. Tarczy 4.0 termin ten uległ jednak wydłużeniu. W przypadku gdy pierwotny termin upływał w okresie od 31 marca 2020 r. do 30 września 2020 r. nowy termin na złożenie deklaracji TP-R uległ wydłużeniu do końca grudnia 2020 r. Z kolei jeśli termin ten miał pierwotnie upłynąć w okresie od 1 października 2020 r. do 31 stycznia 2021 r. termin ten został wydłużony o 3 kolejne miesiące.

Zakres danych wymaganych w informacji o cenach transferowych jest znacznie szerszy niż w składanym w poprzednich latach podatkowych formularzu CIT – TP. W TP-R podatnicy będą musieli wskazać wiele szczegółowych informacji – zarówno dotyczących spółki realizującej transakcje kontrolowane jak i tych dotyczących realizowanych transakcji obejmujących m.in.:

• ogólne informacje finansowe podmiotu, dla którego jest składana informacja;
• informacje dotyczące podmiotów powiązanych i transakcji kontrolowanych
• i informacje dotyczące metod i cen transferowych w zakresie transakcji kontrolowanych.

Przykładowo, w ramach ogólnych informacji finansowych podmiotu, dla którego składany będzie TP-R, konieczne będzie wskazanie m.in. wartości wskaźników finansowych mierzących sytuację tego podmiotu. W objaśnieniach stanowiących załącznik do Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie informacji o cenach transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Dz.U. 2018 poz. 2487), uszczegółowiono jakie wskaźniki należy będzie podać W. przypadku podmiotów innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i reasekuracji będzie to marża operacyjna, marża zysku brutto, rentowność aktywów i rentowność kapitału własnego. W związku z tym, dzięki informacjom zawartym w deklaracjach, organy skarbowe uzyskają więc bogaty zasób danych dotyczących podmiotów działających w poszczególnych branżach.

W związku z istotnością zmian w stosunku do deklaracji CIT-TP oraz faktem, że podmioty będą zobowiązane składać nową deklarację za rok obrotowy rozpoczynający się już po 1 stycznia 2019, przeprowadzany był szereg konsultacji, dotyczących formularza TP-R. Opublikowany został między innymi projekt interaktywnego formularza informacji o cenach transferowych, którego treść i forma był przedmiotem dyskusji między innymi podczas VIII Forum Cen Transferowych.

Dokument zawierający odpowiedzi Ministerstwa Finansów na najczęściej zadawane przez podatników tj. „TPR Informacja o cenach transferowych – pytania i odpowiedzi, wrzesień 2020, MF” został opublikowany 30 września 2020 r. W dokumencie przedstawiono pytania i odpowiedzi, zgrupowane w częściach odpowiadających kolejnym elementom formularza TP-R.

W powyższym dokumencie podatnicy odnajdą odpowiedzi na pytania dotyczące zagadnień ogólnych, a więc samego obowiązku składania informacji o cenach transferowych, jak również wskazania jakie podmioty zobowiązane są do składania deklaracji i kto w imieniu tych podmiotów ma obowiązek złożenia deklaracji itp.

Kolejne części dokumentu dotyczą już samych transakcji objętych obowiązkiem raportowania i obejmują zarówno zagadnienia ogólne dotyczące transakcji kontrolowanych jak i szczegółowe, ułożone według kategorii związanych z przedmiotem transakcji (obrót towarowy, transakcje usługowe, finansowe, transakcje dotyczące aktywów, transakcje polegające na udostępnianiu/korzystaniu z wartości niematerialnych oraz kategoria „inne transakcje”).

Pomimo odpowiedzi na szereg pytań, w dalszym ciągu wiele aspektów praktycznych dotyczących składanej po raz pierwszy deklaracji TP-R może być niejednoznaczne. Do szeregu problemów z jakimi mogą się spotkać podmioty składające deklarację TP-R należy m.in.:

• konieczność raportowania transakcji „krajowych” zwolnionych z obowiązku dokumentacyjnego (zawieranych wyłącznie pomiędzy podmiotami krajowymi, które nie ponoszą straty podatkowej oraz nie korzystają ze zwolnień) może rodzić problemy w sytuacji w której pomimo zwolnienia niektórych podmiotów, dla pozostałych podmiotów obowiązek dokumentacyjny występuje;
  w takim przypadku na potrzeby deklaracji TP-R konieczne będzie wykazanie jako odrębne transakcje zarówno części podlegającej obowiązkowi dokumentacyjnemu, jak i części zwolnionej (w sposób uproszczony);
• raportowanie transakcji finansowych (przykładowo pożyczek) w deklaracji TP-R; w związku z charakterem takich transakcji podatnicy mogą napotkać problemy dotyczące m.in.: wykazywania transakcji pożyczki w przypadku linii kredytowej, raportowania transakcji pożyczek w przypadku oprocentowania, które zmienia się kwartalnie lub raportowania transakcji typu cash pooling;
• określenie niektórych transakcji jako kontrolowane: przykładowa wątpliwość dotyczy wypłaty zysku – w przypadku spółek osobowych obowiązek dokumentacyjny może wystąpić (a co za tym idzie obowiązek raportowania takiej transakcji), podczas gdy taki obowiązek może już nie wystąpić w przypadku wypłaty dywidendy;
• zagadnienia raportowania transakcji, które zostały uznane za jednorodne oraz zagregowane na potrzeby dokumentacji cen transferowych. Przykładowy problem techniczny może powstać w przypadku raportowania transakcji kontrolowanych uznanych za jednorodne, gdy zastosowano jedną formę ustalenia ceny (np. narzut), ale przyjęto różne poziomy wynagrodzenia (przykładowo: sytuacja w której występują różne poziomy narzutu w zależności od kontrahenta).

Dane zawarte w składanych deklaracjach TP-R dostarczą organom kontroli podatkowej wielu informacji na temat samych transakcji, ale także sytuacji finansowej podatnika. Informacja o cenach transferowych będzie wykorzystana w celu analizy ryzyka zaniżenia dochodu do opodatkowania w zakresie cen transferowych oraz do innych analiz ekonomicznych lub statystycznych. Oznacza to, że złożone informacje prawdopodobnie będą mogły posłużyć organom skarbowym do wyznaczenia podmiotów do kontroli.

Należy pamiętać, że niezłożenie albo złożenie informacji po terminie wiąże się z ryzykiem sankcji określonych w Kodeksie karnym skarbowym. W takich przypadkach podmioty zobowiązane do złożenia informacji o cenach transferowych podlegają grzywnie do 720 stawek dziennych.

Pomimo opublikowanego przez Ministerstwo Finansów dokumentu zawierającego odpowiedzi na szereg pytań i wątpliwości związanych z deklaracją TP-R, jej złożenie dla wielu podatników może okazać się bardzo problematyczne. Z pewnością wiele kwestii dotyczących raportowanych transakcji kontrolowanych będzie wymagać dalszych wyjaśnień. Co warte podkreślenia formularz TP-R zawiera „Sekcję F – Dodatkowe informacje”, w której zamieścić będzie można komentarze i wyjaśnienia do danych zawartych w innych sekcjach formularza, co niejednokrotnie może okazać się konieczne ze względu na brak odpowiednich opcji do wyboru we wcześniejszych punktach TP-R.

Szczegółowe odpowiedzi Ministerstwa Finansów zaprezentowane w dokumencie „TPR Informacja o cenach transferowych – pytania i odpowiedzi, wrzesień 2020, MF” w zakresie poszczególnych kategorii transakcji, znajdą się w kolejnych publikacjach na naszym blogu.

Skontaktuj się z nami

Dawid Jasiński Konsultant Podatkowy e-mail: dawid.jasinski@uhy-pl.com