Karta paliwowa jako usługa finansowa

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 15 maja br. w sprawie C-235/18 orzekł, że emitenci kart paliwowych (inni niż koncerny paliwowe), pozwalających na bezgotówkowy zakup na stacjach paliw, nie dokonują sprzedaży paliwa, lecz świadczą usługę finansową zwolnioną z VAT. Orzeczenie to może wpłynąć na rynek kart paliwowych. Możliwe negatywne skutki podatkowe orzeczenia mogą dotknąć firmy oferujące karty paliwowe  oraz ich klientów. Jedni i drudzy mogą utracić prawo do odliczenia VAT.

Operacje i rozliczenia pomiędzy koncernem paliwowym, emitentem kart i ich użytkownikiem przebiegają zazwyczaj w ten sposób, że użytkownik karty przy jej wykorzystaniu kupuje paliwo na stacji koncernu. Następnie koncern wystawia fakturę za paliwo na firmę emitującą karty, a ta z kolei wystawia z tego tytułu fakturę użytkownikowi karty. Przy takim modelu rozliczeń, na każdym jego etapie występował dotychczas VAT z tytułu dostawy paliwa.

Uzasadnienie

Na gruncie wskazanego wyroku Trybunał zakwestionował taki model rozliczeń. Orzekł, że wystawca karty świadczy w istocie usługę kredytową (finansową) zwolnioną z VAT. Jak argumentował, w żadnym momencie emitent karty nie dysponuje paliwem jak właściciel. Paliwo nabywane jest bezpośrednio przez użytkownika od koncernów paliwowych. W szczególności, to w relacji pomiędzy koncernem paliwowym a użytkownikiem karty podejmowana jest decyzja, od którego dostawcy zostanie nabyte paliwo, kiedy oraz w jakiej ilości. Z kolei wystawca karty, w sytuacji gdy finansuje zakup paliwa „z góry”, działa jak instytucja finansowa świadcząca usługę finansową na rzecz użytkownika karty.

W konsekwencji, przyjmując tezy wyroku, ani emitent karty, który nie jest nabywcą paliwa (a podmiotem świadczącym usługę finansową), ani jej użytkownik, który nie kupuje paliwa od emitenta, lecz od koncernu paliwowego, nie byłby uprawniony do odliczenia VAT (to koncern, a nie emitent, powinien być wystawcą faktury za paliwo).

Skutki orzeczenia Trybunału

Orzeczenie może istotnie wpłynąć na sposób rozliczeń pomiędzy podmiotami emitującymi karty a ich użytkownikami, jak również na zwiększone zainteresowanie dotychczasowymi rozliczeniami ze strony organów podatkowych. W efekcie, koniecznym może okazać się przeprowadzenie weryfikacji tych rozliczeń oraz, jeżeli to zasadne, zmiana praktyki w tym zakresie. Dotyczy to w szczególności użytkowników kart, którzy odliczają VAT na zasadach właściwych dla zakupu paliwa.

W obrocie gospodarczym funkcjonuje jednak wiele modeli rozliczeń związanych z zakupem paliwa z wykorzystaniem kart paliwowych. Dlatego też wniosków płynących z wyroku TSUE nie sposób wprost i bezpośrednio odnosić do każdego przypadku, w którym zakup paliwa następuje przy wykorzystaniu kart. Wnioski powinny być poprzedzone analizą danego stosunku prawnego łączącego strony umowy, a także okoliczności faktycznych. Nie sposób także nie odwoływać się, jeżeli chodzi o rozliczenia w minionych okresach, do dotychczasowej praktyki interpretacyjnej organów podatkowych.