Dywidenda w innowacyjnej firmie, prowadzącej działalność badawczo-rozwojową i ograniczenia związane z jej wysokością

Ograniczenia związane z wysokością dywidendy, jakie może zostać wypłacona w tego typu spółkach, wskazuje kodeks spółek handlowych. Jak pisze w swym artykule Marta Putek, Starszy konsultant w UHY ECA, zgodnie z treścią art. 191 § 4 dla spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i art. 347 § 4 dla spółek akcyjnych i w konsekwencji też komandytowo-akcyjnych firmy prowadzące prace badawczo-rozwojowe “nie mogą dzielić wyniku finansowego i przeznaczać go na dywidendy, jeśli podmiot wykazuje w aktywach prace rozwojowe, które podlegają amortyzacji i nie są w pełni zamortyzowane, a kapitał zapasowy i rezerwowy dostępne do podziału oraz zyski z lat ubiegłych są w niewystarczającej wysokości”.

Zakres i rodzaj prac, jakie można zakwalifikować do prac rozwojowych nie jest wskazany dokładnie w Ustawie o rachunkowości. MSR nr 38 “Wartości niematerialne” wskazuje jednak, że do kosztów prac rozwojowych można zaliczać:

• projektowanie, wykonanie i testowanie prototypów i modeli doświadczalnych (przed ich wdrożeniem do produkcji seryjnej lub użytkowania);
• projektowanie narzędzi, przyrządów do obróbki, form i matryc z wykorzystaniem nowej technologii;
• projektowanie, wykonanie i działalność linii próbnej, której wielkość nie umożliwia prowadzenia ekonomicznie uzasadnionej produkcji przeznaczonej na sprzedaż,
• projektowanie, wykonanie i testowanie wybranych rozwiązań w zakresie nowych lub udoskonalonych materiałów, urządzeń, produktów, procesów, systemów albo usług.

Jednocześnie zgodnie z treścią art. 33 ust. 2 Ustawy o rachunkowości koszty zakończonych prac rozwojowych można zaliczyć do wartości niematerialnych, gdy spełnione są łącznie poniższe warunki:

• produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone,
• techniczna przydatność produktu lub technologii została stwierdzona oraz odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie jednostka podjęła decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii,
• koszty prac rozwojowych zostaną pokryte, według przewidywań, przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii.

Poniesione koszty te zalicza się do wartości niematerialnych i prawnych po zakończeniu prac oraz po spełnieniu wskazanych powyżej kryteriów. Jeżeli koszty prac rozwojowych nie spełniają warunków określonych w Ustawie o rachunkowości, to są odnoszone – jako pozostałe koszty operacyjne – w koszty bieżącego okresu.

“Jaka dywidenda w innowacyjnej firmie” – Marta Putek, Starszy konsultant w UHY ECA